Ar-Ge süreçlerini finansal destekle yürütmek, Türkiye'deki şirketler için oldukça önemlidir. Bildiğiniz üzere, Ar-Ge süreçlerini finansal olarak yönetebilmek için bir tür destek sağlamak veya uzun vadeli finansal planlar geliştirmek gereklidir. Bu bağlamda, Avrupa Birliği ülkelerinden ortaklarla birçok proje geliştirebilirsiniz. Avrupa Komisyonu’ndan doğrudan fon alabilir veya TÜBİTAK’tan destek almak için ön elemeden geçebilirsiniz.
Avrupa Komisyonu, özellikle Araştırma ve Geliştirme (Ar-Ge) projelerini desteklemek için geniş bir fon yelpazesi sunmaktadır. Bu destekler genellikle Avrupa Birliği'nin stratejik hedeflerine uygun olarak yenilik, sürdürülebilirlik ve teknolojik gelişimi teşvik etmeyi amaçlar. Projeler destekleri genel olarak 2 türe ayrılır:
Horizon Europe
Eureka
Horizon Europe
Avrupa Komisyonu'nun en büyük Ar-Ge destek programıdır. 2021-2027 dönemini kapsayan bu programın temel hedefleri şunlardır:
Bilimsel mükemmeliyeti artırmak,
Küresel sorunlara çözümler sunmak (iklim değişikliği, sağlık, enerji vb.),
Yenilikçi teknolojileri desteklemek.
Horizon Europe Destek Alanları:
Küme 1: Sağlık
Küme 2: Kültürel ve yaratıcı endüstriler
Küme 3: Sivil güvenlik
Küme 4: Dijitalleşme ve sanayi
Küme 5: İklim, enerji ve mobilite
Küme 6: Gıda, biyoekonomi, doğal kaynaklar
Destek Türleri:
Konsorsiyum projeleri (birden fazla ülke ve paydaş),
Bireysel araştırmacılar için Marie Skłodowska-Curie bursları,
Küçük ve orta ölçekli işletmeler için EIC Accelerator hibeleri. [1]
EUREKA
EUREKA, Ar-Ge ve yenilik alanında uluslararası iş birliği için dünyanın en büyük kamu ağıdır. Sanayi odaklı programlar; büyük şirketler, KOBİ’ler, üniversiteler ve araştırma kuruluşlarından oluşan uzman topluluklarıyla çalışır. Her boyuttaki Ar-Ge projelerinde iş birliğini teşvik eder.[2]
EUREKA Kümeleri:
CELTIC-NEXT (Yeni nesil iletişim)
ITEA 4 (Yazılım yenilikleri ve dijital dönüşüm)
SMART (İleri üretim)
EUROGIA2030 (Düşük karbon teknolojileri)
Xecs (Elektronik bileşenler ve sistemler)
Eurostars
Eurostars, yenilikçi KOBİ’lerin uluslararası proje konsorsiyumlarına liderlik ettiği bir programdır. KOBİ’ler ulusal ve AB fonlarından faydalanabilir. Büyük ölçekli şirketler doğrudan başvuru yapamasa da projelerde ortak olarak yer alabilirler.
CELTIC-NEXT (Next-generation communications)
CELTIC-NEXT, bilgi ve iletişim teknolojileri alanında faaliyet gösteren büyük şirketlerden KOBİ’lere, araştırma enstitülerinden hizmet sağlayıcılara kadar geniş bir katılımı teşvik eder. Proje, güvenli ve sürdürülebilir bir dijital toplum inşa etmeyi hedefler. Türkiye'den katılımcılar, ulusal önceliklerle uyumlu olarak ICT çözümlerini geliştirmek için projelere dahil olabilirler.
ITEA 4 (Software innovation and digital transition)
ITEA 4, dijital dönüşüm odaklı yazılım inovasyon projelerini destekler. Yapay zeka, büyük veri, simülasyon ve yüksek performanslı bilgi işlem gibi teknoloji alanlarına odaklanan bu projeler, akıllı mobilite, enerji, sağlık ve güvenlik gibi sektörlerde somut iş çözümlerine dönüşür. Türkiye'deki katılımcılar, ulusal finansman desteği ile uluslararası projelerde yer alabilir.
SMART (Advanced manufacturing)
SMART, ileri üretim teknolojilerinin benimsenmesini ve entegrasyonunu destekleyen projeleri içerir. Türkiye’den katılımcılar, üretim süreçlerinde dijitalleşme ve yetkinliklerin artırılmasına yönelik küresel dönüşümde rol oynayabilirler.
EUROGIA2030 (Low-carbon technologies)
EUROGIA2030, düşük karbon teknolojilerine odaklanarak enerji çözümleri geliştirir. Bu projeler, karbon nötrlüğe ulaşma ve sürdürülebilir kalkınmayı teşvik etme amacı taşır. Türkiye, hidrojen ekonomisi, enerji depolama ve akıllı şehir uygulamaları gibi alanlarda projelere katkı sağlayabilir.
Xecs (Electronics Components and Systems and applications)
Xecs, elektronik bileşenler ve sistemler alanında iş birliği ile yenilikçi çözümler geliştirir. Bu projeler, dijital dönüşümü desteklerken ekonomik büyümeye katkı sağlar. Türkiye'deki katılımcılar, bu alanda yenilikçi ürün ve hizmetler geliştirebilir.
Projelere katılım için minimum iki Eureka ülkesinden kuruluşların iş birliği yapması gerekmektedir. Türkiye'deki kuruluşlar ulusal finansman kuruluşlarından destek alarak bu programlara dahil olabilirler. Detaylı bilgi için Eureka Network Clusters sayfasını ziyaret edebilirsiniz.
Örnek bir ITEA Süreci
PO Day ve Proje Sunumları
Eğer bir proje fikriniz varsa, bir konsorsiyum oluşturarak başvuru yapabilir ya da yetkinliklerinizi paylaşarak mevcut bir konsorsiyuma dahil olabilirsiniz. Her yıl düzenlenen toplantılara katılarak, poster sunumları yapabilir, sunumları dinleyebilir ve ardından gerçekleştirilen ağ kurma (networking) etkinlikleri aracılığıyla sürece aktif olarak dahil olabilirsiniz.
PO Başvuru Aşaması
Proje yürütücüsünün liderliğinde ve ülke koordinatörlerinin desteğiyle, proje fikrinin genel hatları belirlenerek ITEA portal üzerinden ön başvuru olarak sunulur.
FPP (Tam Proje Önerisi) Aşaması
PO aşamasını geçen projeler, bu aşamada proje ile ilgili tüm detaylar başvuru dokümanında derlenir. Partnerlerin ve ülkelerin geliştireceği teknolojiler ayrıntılı bir şekilde açıklanır. Çözülmesi planlanan sorunlar ve proje planları detaylandırılarak aktarılır.
ITEA Değerlendirmesi ve Etiketleme
ITEA etiketi almaya hak kazanan projeler, değerlendirme süreci sonucunda duyurulur. Bu etiketi alan projelerdeki konsorsiyum üyeleri, kendi ülkelerinde bulunan yerel finansman kuruluşlarına başvuru yapar.
TÜBİTAK 1509 Başvurusu
ITEA etiketi almış projelerde, Türkiye’den katılan partnerler başvurularını PRODIS sistemi üzerinden yapar. Bu aşamada, projenin yenilikçi yönleri, ticari potansiyeli ve kazanımları gibi unsurlar detaylı bir şekilde aktarılır.
TÜBİTAK Değerlendirmesi
TÜBİTAK, belirlenen teknolojik alanlara uygun hakemler atar ve proje ekibi ilgili sunumlarını gerçekleştirir.
TÜBİTAK Karar Destek Yazısı ve Sözleşme Süreci
TÜBİTAK, desteklenecek adam-ay, alet-teçhizat gibi giderlerin oranlarını firmalara bildirir. Bu oranlar doğrultusunda sözleşme süreci başlatılır.
Uluslararası Proje Başlangıç Toplantısı (Kick-Off)
Proje partnerlerinin katılımıyla uluslararası düzeyde bir başlangıç toplantısı gerçekleştirilir.
Gözden Geçirme Toplantıları
Uluslararası partnerlerin katılımıyla yıllık, çeyreklik ve aylık değerlendirme toplantıları düzenlenir.
TÜBİTAK Dönem İzleme
Her yıl, birinci ve ikinci dönem gelişme raporları hazırlanarak sisteme yüklenir. İlgili raporlar, dönem bitimini takip eden yaklaşık iki ay içinde sunulur ve ardından izleyiciler atanır. Hakemlere, dönem faaliyetleri ve talep edilen destekler hakkında bilgi verilir. Destek taleplerinin onayı bu toplantılar sonucunda kararlaştırılır.
Proje Kapanışı
Projenin tamamlanma aşamasında, uluslararası kapanış toplantısı düzenlenir. Ayrıca, ilgili dönemi takiben TÜBİTAK sistemine proje sonuç raporu yüklenir. Bu rapor, projenin kazanımlarını ve sonuçlarını detaylandırır.
Sonuç
Türkiye'deki şirketler için Ar-Ge süreçlerini finansal olarak desteklemek, yenilikçi projelerin başarıyla hayata geçirilmesinde oldukça önemli bir rol oynamaktadır. Avrupa Birliği'nin sunduğu Horizon Europe ve EUREKA gibi fonlar, küresel sorunlara çözüm üretmek, yenilikçi teknolojiler geliştirmek ve sürdürülebilir büyümeyi desteklemek adına pek çok fırsat sunuyor. Bu fonlardan faydalanabilmek için, proje fikirlerinizi somutlaştırarak ağ kurma etkinliklerine katılmak ve doğru konsorsiyumları oluşturmak gereklidir. Başvuru süreçleri genellikle ağ kurma ile başlar; bir proje fikriniz varsa, ilgili çağrıların aracılık günlerine katılarak fikrinizi sunabilir ve projeyi yönetme konusunda gerekli yeterlilikleri sağladığınızı gösterebilirsiniz. Bu tür etkinliklerde, konsorsiyum talepleri toplayarak doğru proje ekibini kurabilirsiniz. Her fonun kendi özel başvuru şartları olsa da, başvuru mantığı genelde aynıdır. Eğer bir proje fikriniz yoksa ancak Avrupa Birliği projelerinde yer almak istiyorsanız, aracılık veya bilgilendirme günlerine katılmak, hatta mümkünse bu etkinliklere şahsen katılmak size büyük fayda sağlayacaktır. Hem Horizon Europe hem de EUREKA, Türkiye'deki şirketlere yerel ve uluslararası düzeyde destek alabilecekleri, Ar-Ge faaliyetlerini daha geniş bir işbirliği çerçevesinde geliştirebilecekleri çok değerli fırsatlar sunuyor. Başarılı projeler için doğru stratejilerle, etkili ağ kurma yöntemlerini kullanarak bu süreçlere katılmak oldukça mümkündür.
Kaynak
Funding-programmes-and-open-calls,Research-And-Innovation.Accessed Date: May 30, 2024, from https://research-and-innovation.ec.europa.eu/funding/funding-opportunities/funding-programmes-and-open-calls_en
eurekanetwork.org. Accessed Date: May 30, 2024, from https://eurekanetwork.org/programmes/in-your-country/
Şekiller:
THE EU RESEARCH& INNOVATION PROGRAMME 2021 – 27. (2021, March 19). [Slide show]. research-and-innovation.ec.europa.eu. https://research-and-innovation.ec.europa.eu/document/download/9224c3b4-f529-4b48-b21b-879c442002a2_en?filename=ec_rtd_he-investing-to-shape-our-future.pdf
Comments